Бұл ретте қаржы сарапшылары бюджеттегі миллиардтар шоттарда «шаң басып» жатпауы керек дейді, деп хабарлайды Caravan.kz медиа порталы.
2025 жылға арналған республикалық бюджеттің бекітілген шығыстары 25,2 трлн теңгені құрады. 1 сәуірдегі нақты шығындар 5,53 трлн теңге болды, бұл I тоқсанға жоспарланған көлемнің 85,9%-ын құрайды.
Қайда жұмсалуы жоспарланған:
-24,2% – әлеуметтік көмек пен әлеуметтік қамсыздандыруға
-22,9% – трансферттерге
-10,3% – денсаулық сақтауға
-9,9% – қарыздарды өтеуге
-5,7% – білім беруге
-4,8% – қорғаныс пен көлікке
-1% және одан аз – мәдениетке, ТКШ және өнеркәсіпке
Мәселе қайда жатыр?
I тоқсанда жоспарланған 6,6 трлн теңгенің ішінен 1 трлн теңге игерілмеген:
-952 млрд – қаржыландырылмау (қазынашылық шотта қаражаттың жоқтығы)
-106 млрд – игерілмеу (ақша болғанымен, пайдаланылмаған)
Қай жерде және неге тұралап тұр:
Көлік министрлігі
Игерілмегені: 66,1 млрд теңге. Себебі: вагон паркін жаңарту бойынша «Самұрық-Қазына», ҚТЖ және «Жолаушылар тасымалы» арасындағы келісімдердің ұзаққа созылуы. Нәтиже: бөлінген лимиттің тек 48,6%-ы игерілген.
Ғылым және жоғары білім министрлігі
Игерілмегені: 7,2 млрд теңге. Оның ішінде: 5,9 млрд – ғылым бойынша гранттар бөлінбеген және 1,2 млрд – кадр даярлауға арналған қаражат пайдаланылмаған. Себебі бюрократия және наурыз айында қаражатқа нақты сұраныстың болмауы.
Жоғарғы сот
Игерілмегені: 6,4 млрд теңге. Себептері: актілер, шот-фактуралар, келісімшарттардың болмауы немесе келісу кезеңінде тұрып қалуы. Игерілгені: 58,7%.
Мәдениет және ақпарат министрлігі
Игерілмегені: 4,9 млрд теңге. Себебі қазынашылық шотта қаражаттың жеткіліксіздігі.
Денсаулық сақтау министрлігі
Жылдық жоспар: 2,6 трлн теңге. 1 сәуірге дейін игерілгені: 433,8 млрд теңге (бар болғаны 52,7%). Себебі бақылау шотындағы қаражат жеткіліксіздігі.
Ақша бюджетте бар. Бірақ әлсіз жоспарлау мен созбалаң бюрократияның кесірінен жұмыс істемейді. Бұл үнемдеу емес – бұл басқару жүйесінің ақауы.
Бюджеттегі миллиардтар шоттарда «шаң басып» жатпауы керек. Олардың міндеті – халық пен экономиканың игілігіне жұмыс істеу. Жыл өткен сайын бұл анық көрінуде. Фискалдық тәртіп – жай ұран емес, мемлекеттік шығындардың тиімділігінің негізгі шарты.