Бұл ретте халыққа кеңес ретінде жасанды интеллекттің пікірін білген екен сарапшылар. Caravan.kz медиа порталы бөлісуді дұрыс деп тапты.
Бұл сұрақтың нақты дұрыс жауабы жоқ. Себебі әр отбасының ішкі жағдайы мен тәртібі әртүрлі дейді. Бірақ, жалпы алғанда, ақшаны кім басқарғаны дұрыс екенін төмендегі принциптерге сүйеніп шешуге болады.
1-принцип: Қаржылық сауаты бар адам
Отбасылық бюджетті басқаруға кімде түсінік, тәртіп және жауапкершілік жоғары — сол «тізгінді алғаны» жөн. Ол адам есеп жүргізе алуы керек, үнемдеудің әдісін білуі керек, инвестицияның парқын түсінуі керек.
2-принцип: Ашықтық пен сенім
Ерлі-зайыпты үшін бұл өте маңызды. Үйде бюджетті бір адам басқарғанымен, ол отбасы мүшелерінен ешнәрсені жасырмауы керек. Яғни, ортақ бюджет, ертеңге жоспар, шығатын шығынның бәрі өмірлік сыңарына түсінікті болуы керек.
3-принцип: Ортақ шешім
Ірі көлемде сауда жасау, несие алу, инвестиция салу сияқты салмақты шешімдер — екі тараптың келісімімен болғаны дұрыс.
4-принцип: Рөлді бөлісу
Кей отбасыларда өзара келісім болады. Мысалы, әйелі күнделікті шығынды бақылайды, күйеуі ұзақмерзімді жоспарға жауапты болады. Түсінген адамға бұл да тиімді тәсіл.
5-принцип: Әйел не ер болсын, бастысы — әділетті болсын
Кейбір мәдениетте ақшаны ер адам басқаруы керек деген түсінік бар. Бірақ бұл ережеге байланудың қажеті жоқ. Кімде логика бар, салмақты ойлап, жауапкершілікке адал бола алса — ақшаны сол басқарсын.
Мен: Үйде ақшаны кім басқарса, билік сонда деген сөз бе?
ChatGPT: Жоқ, олай емес. Ақшаны басқару мен отбасы ішіндегі билік — екеуі бір ұғымға сыймайды. Бірақ арасы жақын.
Ақшаны басқару — жауапкершілік
Бұл — кім қанша табыс тапты, ортақ «қазынаның» ақшасы қайда жұмсалды, неге жетпей жатыр, қалай үнемдейміз деген мәселеге бас-көз болу. Яғни, бұл — адамның басқаға «үстемдік етуі» деген сөз емес. Бар болғаны — сенім артылған рөл.
Билік — біржақты шешім қабылдау
Егер үйде бір адам ақшаны пайдаланарда жұбайының пікірін ескермей шешім қабылдай берсе — онда ол билікке ұласуы мүмкін. Бірақ ол бюджетті дұрыс басқарып жатыр деген сөз емес, бар болғаны — бақылау.
Дұрысы — өзара түсіністік және серіктестік
Екі адам да отбасында маңызды. Бірі қаржыны басқаруы мүмкін, екіншісі тәрбие, үй тірлігі, стратегиялық жоспармен айналысуы мүмкін. Мұның бәрі тең рөлдер. Ақша кімнің қолында болса да, шешім ортақ болуы керек.