Caravan.kz медиа порталы әдеттегідей ресейлік басылымдарға көз жүгіртіп, көршілес елдің БАҚ-ның Қазақстан туралы, қазақтар жайлы не жазып жатқанына шолу жасап көрді.
Қазақстан мен Қырғызстан экономикалық одақтық үшін дауласуда
Қазақстан мен Қырғызстан арасындағы қақтығыс қарқын алуда. Нұр-Сұлтан Бішкекке қарсы ЕАЭО Еуразиялық экономикалық комиссиясына (ДЭҰ) және Дүниежүзілік сауда ұйымының (ДСҰ) хатшылығына қазақстандық тауарларға қатысты бақылаудың ең төменгі деңгейін қолданудың қырғыз тарапының заңдылығын зерделеуді сұрап шағым берді.
Бұл туралы ҚР Сауда және интеграция министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады, — деп жазады “Независимая” басылымы.
Бұған дейін Қырғызстан ДСҰ-ға Қазақстанның халықаралық сауда ережелерін бұзғаны туралы хабарлады.
Бішкек хабарлағандай, Қазақстан Қырғызстаннан келетін транзиттік жүктерді тексеру ережелерін қатаңдатты, бұл қырғыз өнімдерін экспорттауға жасанды кедергілер тудырады, деп хабарлайды Бішкек. Қырғыз Республикасы Экономика министрінің орынбасары Эльдар Алишеровтың айтуынша, бұл шекарада бірнеше шақырым кезектерге, ал мамандандырылған жерлерде 250 автокөліктің жиналуына әкелді. Бұл көрініс өткен жылы байқалды. Жағдайды шешу үшін Қырғызстан сұраулар жіберіп, ДСҰ алаңында екіжақты консультациялар өткізді, сонымен бірге көршілерді сауда кедергілерін алып тастауға және ДСҰ ережелеріне сәйкес әрекет етуге шақырды. «Нұр-Сұлтанның әрекеті Қырғызстанның үшінші елдермен, сондай-ақ Қырғыз Республикасының әрбір жүк тасымалдаушысына сауда қатынастарына түзетілмейтін зиян келтіреді», — деді қырғыз тарап.
Алайда, Қазақстан ДСҰ-на қарама-қарсы үндеу жіберіп, ЕАЭО тауарларына бақылау бағасының минималды деңгейі туралы қырғыз тарапының өтінішін қарауға шақырды, деп хабарлайды ҚР Сауда және интеграция министрлігінің баспасөз қызметі: «Егер Қырғызстан өзінің халықаралық міндеттемелерін орындамаса, Қазақстан бұл құқықты қолдануға ниетті. Қырғызстан тауарларына қатысты тиісті шаралар қолданатын боламыз», — деді.
Қазақстанның Сауда министрлігі қазақстандық тауарларға, сондай-ақ ЕАЭО басқа елдерінің тауарларына бақылаудың минималды деңгейін қолдана отырып, қырғыз билігі қосымша төлемдер енгізеді деп түсіндірді. «Сонымен, егер қазақстандық өндіруші ұнды Бішкекке орташа килограммына 17 сом (шамамен 16 рубль) әкелсе, Қырғыз салық органдары бақылаудың ең төменгі деңгейін кг үшін 22 сомды ескере отырып, ҚҚС төлейді. Басқа тауарларға қатысты жағдай, мысалы, көктемгі-жазғы кезеңдегі жұмыртқа бағасы 2 сом, ал минималды баға деңгейі 4,9 сом. Минималды бағаны анықтау тәртібі бұлдыр емес, Қырғызстан үкіметінің қаулысымен белгіленген ең төменгі бағалар негізделмеген », — деп хабарлады қазақстандық мекеме.
Бақылау бағасының минималды деңгейі азық-түлік тауарларына (ұн, қант, күріш, жұмыртқа, сыра), сондай-ақ цемент пен көмірге қатысты. Бұл өнімдердің барлығы дәстүрлі түрде Қазақстанды Қырғызстанға экспорттаудың негізін құрайды. Бағаның минималды бақылау деңгейінің қолданылуына байланысты жоғарылатылған ҚҚС төлеу Қырғызстан нарығында қазақстандық тауарлардың бағалық бәсекеге қабілеттілігіне теріс әсер етеді.
Бұл механизм ЕАЭО және ДСҰ заңнамасының тікелей бұзылуы болып табылады, атап айтқанда халықаралық сауданың «ұлттық режим» және «ең қолайлы режим» принциптері бұзылады, өйткені осындай шаралар қырғыз тауарларына да, үшінші елдерден әкелінетін тауарларға да қолданылмайды. Бішкек қолданатын нормалар кедендік құндылықтар туралы ДСҰ келісімінің ережелеріне сәйкес келмейді, деп атап өтті министрлік. Егер Бішкек халықаралық міндеттемелерін орындамаса, Нұр-Сұлтан бұл құқықты пайдаланып, қырғыз тауарларына қатысты тиісті шаралар қолданады. Қазақстанның ДСҰ мен ЕАЭО-ға өтініштерін үстіміздегі жылдың наурыз-сәуір айларында қарау жоспарланған, деп хабарлады қазақстандық жақ.
Қырғызстан мен Қазақстан арасындағы сауда-экономикалық қатынастардағы көптеген проблемалық мәселелер субъективті факторлармен — лоббистік топтардың әрекеттерімен байланысты. Осыған байланысты, ЕЭК және ЕАЭО туралы келісімнің тиімділігі туралы сұрақ туындайды.
«Менің ойымша, ЕАЭО-ға деген мұндай максималистік көзқарас толығымен негізделген емес. Біздің елдеріміз арасындағы сауда қақтығыстары кез келген жағдайда туындауы мүмкін еді, ең болмағанда ЕЭК тұлғасында бізде дауларды шешетін арбитр бар. Әдетте, комиссия ЕАЭО шеңберіндегі тауарлардың еркін қозғалысындағы кедергілерді және басқа да бұзушылықтарды алып тастайтын шешімдер қабылдайды және ұлттық үкіметтер бұл талаптарды орындайды. Рас, шектеулер мен тыйымдар енгізу және оларды лоббистер үшін алып тастау арасындағы уақыт олардың мақсаттарына жету үшін жеткілікті. Алайда, мұндай соқтығысулардың болуы ЕЭК пен ЕАЭО-ны әлсіретпеуі керек, өйткені олар (бұл коллизиялар) сөзсіз. Сондай-ақ, ЕЭК-тің беделі мен ықпалын, оның іс-әрекеттеріндегі үлкен қатаңдық пен жетілдіруді талап етудің қажеті жоқ, өйткені бұл ұлттық экономикалық егемендікті бұзу ретінде қарастырылады және ЕАЭО факторының саясаттандырылуына әкеледі », — дейді қазақстандық эксперт Валерий Сурганов.
Қырғызстандық сарапшы Марс Сариев саяси қақтығыс жанжалдың өзегі деп санайды. Қазақстан ұзақ уақыттан бері Қырғызстанға қарсы «сауда соғысын» жүргізіп келеді. Мұның себебі тауарларды контрабандада ғана емес, сонымен қатар өндірушілердің бәсекесінде де болады. Бірқатар тауарлар үшін қазақстандық өнімдер қырғыз тауарларына қарағанда сапасы мен бағасы жағынан төмен. Сондықтан, шекарада кедергілер туындайды және Қазақстан Қырғызстандық өнімдерге өз аумағы арқылы транзитпен ЕАЭО нарығына жіберілуіне мүлдем жол бермейді. Сонымен қатар, Нұр-Сұлтан қырғыз тауарларына, әсіресе сұр импортқа қатысты шектеулер қойды. Заңсыз ештеңе жоқ сияқты, бірақ сонымен бірге қазақстандық тарап бұл сауда ағындарының барлығын Қытайдан — Қорғас транзиттік торабына өткізді.
«Қазақстандағы шешілмеген саяси мәселелер экономикалық проблемалардың артында тұр. Атап айтқанда, бұл Масанчидегі соңғы оқиға — дүнгендер мен қазақтардың қақтығысы. Қырғызстан Қазақстанмен келіспей, погромдардан қашқан шамамен 8–9 мың дүнгендерді жіберді. Қазақстанда тұрақсыздандыру процесі басталуы мүмкін сияқты, сондықтан олар халықтың назарын басқа проблемаларға аударуға тырысуда », — деді Сариев.
Ресейлік БАҚ орыс тілінің Қазақстанға қажеті жоқ дегеніне ренжулі
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев informburo.kz тілшісіне берген сұхбатында елдегі тілдік ахуалға өз көзқарасын білдірді.
Бұл туралы Vesti.uz порталы хабарлайды.
Оның айтуынша, орыс тілі бізге ғылым мен мәдениетке жол ашты. Сондықтан, «қазақстандықтар мұны жоғары деңгейде білуі керек. Бұл біз үшін тиімді», — деді президент.
Мұнымен қатар ол қазақ тілінің ұлтаралық қатынас тіліне айналуы үшін оны жеделдетуге шақырды.
«Жекпе-жек» федерациясының президенті Сабыржан Махметовтің көзқарасы басқа.
Ол «Қазақстан — көпұлтты емес, бірұлтты мемлекет». Алысқа барудың қажеті жоқ, көрші Өзбекстанды ал. «Көпұлтты» деген ұғым жоқ. Егер сіз Өзбекстанда тұрсаңыз, өзбек тілін білуіңіз керек.
Бізде халықтың 80% -ы — қазақтар, бізге «ресми тіл — орыс тілінің» не қажеті бар?
Ресейді алайық, онда халықтың 80% -ы орыстар да бар, содан кейін татарлар көп. Ресей заңдарында «ресми тіл — татар тілі» деген ұғым бар ма? Жоқ!
Кореялық BTS тобы Димаш Құдайбергеновтың талантына тәнті болды
Әлеуметтік желіде BTS тобының Димаш Құдайбергеновтің өнеріне тәнті болып отырған видеосы жарияланды.
Бұл туралы Popcake.tv басылымы хабарлайды.
Қазақ жігіті Қытайдағы байқаулардың біріне қатысып, ”Опера 2” әнін орындаған болатын.
Бейнежазбадан Димаштың ән орындап жатқан сәтін BTS тобы тапжылмай тамашалап отырғанын көруге болады. Димаштың жоғары ноталарды алып, ән айтып жатқан сәтінде BTS тобының таң қалып жатқандарын көруге болады.
Димаш өнер көрсетіп болғананн кейін, BTS тобының мемберлері орындарынан тұрып, шапалақтады.
Кейінірек бейнежазбаның фанаттық видео екені белгілі болды. Дегенмен де BTS тобының Димаштың өнерін бағалаған бейнежазбаны көруге асықпыз.