Белгілі философ, жазушы Ғарифолла Есімнің ұзақ жылдарғы ой-толғаныс, ізденісінен туған «Социализм» атты романы философиялық проза дəстүрінде жазылған. Социализм туралы теориялық мəселелермен автордың өмірбаяндық сюжеттері үйлесімді шешім таба отырып, кінə мен күнə туралы хикаялар баяндалған. Социализм утопия емес, миллиондардың өмірі мен тағдыры болғаны туралы баяндайтын естелік-хикаялар оқырманға ерекше əсер қалдыратын əрі ойландыратын, мағыналары терең көркем шығармалар.
Кітаптың екінші бөлімінде «Жақсы адам жəне тағдыр» деген топтамасына философиялық мазмұндағы «Таңсұлу», «Баба жұрт», «Адам Ата мен Хауа Ана хикаялары», «Тұтқын және бозбала», «Демалыс күні», «Ананың көз жасы», «Кешке дейін де ғұмыр бар», «Тұқым», «Шайтанның күлкісі», «Ене мен келін», «Немере», «Жар жағасы» атты новеллалары берілген. Аталған шығармалардың тілі құнарлы əрі мағыналы, бұл автордың көркемдік ерекше қолтаңбасы. Кітап елдің өткен тарихындағы социализм дәуіріне деген авторлық көзқарасты танытып, оқырмандарды өздерінің өткені туралы ой тұңғиығына шомдырады.
