Тәжікстандағы Сарез тау көлінің айдыны жарылса Орталық Азия аймағында орасан қуатты су тасқыны жүруі мүмкін

Тәжік тауларындағы жаңа зерттеулерді аяқтап қайтқан ғалымдар Тәжікстандағы Сарез тау көлінің айдыны жарылса Орталық Азия аймағында орасан қуатты су тасқыны жүруі мүмкін деген қатерлі хабарды жеткізе келді. Теңіз деңгейінен 3 мың метр биіктікте Памир тауларында орналасқан көлге кешенді экспедициялық зерттеулер жүргізіп қайтқан Тәжік және Ресей ғалымдарының қорытындысы осындай деп хабарлайды Би Би Си.

Ғалымдардың ақпаратына сүйенсек, алда-жалда көршілес Ауғанстанда қуатты жер сілкінісі бола қалған күнде бұл зілзала көлдің табиғи қоршауын бұзып кетуі мүмкін. Соның салдарынан Пянджа және Амудария өзендерінен басталған қуатты су тасқыны тек Тәжікстанды ғана емес, Өзбекстан мен Түрікменстанды да басып қалуы ықтимал. Су тасқыны Памирден 1 мың шақырымда орналасқан Арал теңізіне дейін жетуі мүмкін деген болжам бар.

Сарез көлі 1911-жылғы қуатты жер сілкінісінің нәтижесінде пайда болған. Көл суын Мургаб өзенінің ағысына тосқауыл қойған биіктігі 60 метрлік табиғи тас қоршаулар ұстап тұр. Ғалымдардың пайымдауынша, көл қалай тез пайда болса, сол қарқынмен құрып кетуі мүмкін.
Сарапшылар сондай-ақ, Усой тосқауылының жағдайына да зерттеу жүргізді. Олардың мәліметі бойынша, Ауғанстандағы жер сілкінісі ошағы көлге қарай лай мен топырақтан тасқын түсуіне түрткі болуы мүмкін. Соның салдарынан биіктігі 250 метрлік асау толқындар пайда болуы ықтимал. Осындай жағдайда көлдің қоршауы бұзылса, су тасқыны төменгі аңғарға қарай лап қоймақ. Тәжік-Ресей аралық бірлескен экспедицияның ақырғы қорытындысы 2003-жылдың 29-тамызында жарық көреді деп күтілуде.