Сондықтан алдағы күндері Ұлттық банк қатаң ақша-несие саясатын сақтайды. Мұндай қорытындыға Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығының талдау орталығы сұхбат жүргізген сарапшылар келіп отыр, деп хабарлайды Caravan.kz медиа порталы.
Үш ай қатарынан өскеннен кейін нарық қатысушыларының инфляциялық күтулері 12,1 %-дан 11,2 %-ға төмендеді. Бұл, негізінен, базалық мөлшерлеменің көтерілуі, теңгенің нығаюы, жанар-жағармай бағасының тұрақтануы, коммуналдық қызмет тарифтерін арттырудың кейінге қалдырылуы және Үкімет пен Ұлттық банктің инфляцияны төмендету жөніндегі бірлескен жоспарын әзірлеуімен байланысты.
Сондықтан сарапшылардың басым бөлігі қараша айының соңында өтетін Ұлттық банкінің ақша-несие саясаты жөніндегі комитетінің отырысында базалық мөлшерлеме 18 % деңгейінде сақталады деп болжайды. Осылайша, ел Жаңа жылды жоғары базалық мөлшерлемемен қарсы алмақ.
Үкімет пен Ұлттық банктің инфляция бойынша өзінің нысаналы деңгейі (ТБИ) бар — жылына 5 %. Бұл көрсеткішті мақсатты мәнге қайтару үшін базалық мөлшерлеме өте баяу төмендетілмек. Сарапшылардың болжамынша, бір жылдан кейін мөлшерлеме 15,75 % деңгейіне дейін қысқарады. Ақша-несие саясатын тым жылдам жұмсарту инфляцияның өсу қаупін күшейтуі мүмкін.
Жылдық 5 % инфляцияға қол жеткізу үшін оның айлық деңгейі 0,41 % болуы тиіс (қазан айында — 0,5 %).
Теңге де жыл соңына дейін қазіргі бағамын сақтап қала алады: желтоқсанның басына қарай оның бағамы долларына 532,8 теңге деңгейінде болады деп күтілуде. Бұл көбінесе нақты пайыздық мөлшерлеменің күрт өсуі (ай бұрынғы 3,6 %-дан 5,4 %-ға дейін), алдағы тоқсандық салық кезеңі және Ұлттық банк операциялары аясында шетел валютасын сату көлемінің артуы есебінен жүзеге аспақ. Қараша айында Ұлттық банк шамамен 1,5 млрд доллар сатады.
Дегенмен теңгеге қысым сақталады, сондықтан келесі 12 айда оның бағамы долларына 554,6 теңге деңгейінде болады деп болжануда. Бұл, ең алдымен, шикізат экспорты табысының төмендеуі, импорттың өсуі (инвестициялық және инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру есебінен), сондай-ақ келесі жылы Ұлттық қордан берілетін трансферттердің күрт қысқаруымен (2025 жылғы 5,3 трлн теңгеден 2,8 трлн теңгеге дейін) байланысты.
Бір жылдан кейін Brent маркалы мұнайдың бір баррелі 65,2 доллар деңгейінде болады деп болжануда. Қазан айында мұнай бағасы 66,7 доллардан жоғары болған еді. Бағаның төмендеуі шикізат өндіру көлемінің сұраныстан артық болуына қатысты күтілімдермен байланысты.
Энергетикалық ресурстардың арзандауы, жоғары пайыздық мөлшерлемелер мен инфляция, Ұлттық қордан аударымдардың азаюы және ағымдағы жылдың жоғары базасының әсері экономикалық өсім қарқынына кері әсер етуі мүмкін. Соның салдарынан ЖІӨ өсімінің бір жылға арналған болжамы бұрынғы 4,8 %-дан 4,5 %-ға дейін төмендетілді.
